Henry de aalscholver - Kunst als symbool voor plastic in de magen van dieren
- 03/12/2022
Dat onze waterlopen geteisterd worden door plastic afval is geweten ondertussen, maar wat is hiervan het gevolg voor dieren? Om dit en de andere problemen waar onze waterlopen mee te maken hebben weer te geven lieten we een kunstwerk maken dat we eind november 2022 installeerden op de kade van het kanaal te Brussel. In de video kan je zien hoe het kunstwerk ter plaatse vorm gekregen heeft.
In onze waterlopen en oceanen is veel plastic terug te vinden, groot en klein, is het geen plastic verpakkingsafval dan zijn het wel microplastics. Elk jaar komen zo miljoenen tonnen plastic terecht in onze oceanen. Dit heeft een serieuze impact op het waterleven: schildpadden, dolfijnen en walvissen raken gekwetst of gevangen, en vogels en andere dieren vergissen zich en zien het plastic als voedsel. Maar zo ver moeten we het niet zoeken. Het kanaal in Brussel wordt ook gebruikt door verschillende dieren, de aalscholvers zijn daar één van. Zij zijn vaak te zien in en rond het kanaal en gebruiken het als voedingsbron. Ze duiken het water in, dat kan tot 10 m diep moest het kanaal zo diep zijn, en jagen op vis. Tijdens het jagen kunnen ze allerlei plastic afval binnen krijgen, grotere stukjes of microplastics.
Het kunstwerk stelt een aalscholver voor die na een duik in het kanaal op de kade zijn veren laat drogen. De buik van de aalscholver is tegelijkertijd een vuilbak waarin voorbijgangers hun afval kunnen deponeren. De symboliek is sterk, door de vervuiling van onze waterwegen komt afval terecht in de magen van dieren net zoals voorbijgangers het in Henry’s buik zullen gooien. Dit ingeslikt plastic kan de dieren een zeer onaangenaam leven bezorgen en hen uiteindelijk ook doden. Maar daar stopt het niet, via de voedselketen komt het plastic weer terecht op ons bord, toch voor diegenen die vis of zeevruchten eten.
Henry is deels opgebouwd met recuperatie materiaal, dat kan je bv. goed zien wanneer je hem diep in de ogen kijkt, in werkelijkheid kijk je naar twee skatebord wielen. De kunstenaar die Henry tot leven riep is LGH Henry (Instagram: lgh_artist), we noemden het kunstwerk inderdaad naar de kunstenaar. Hij maakt al zijn kunstwerken van gerecupereerd materiaal zoals oude houten meubels en alles wat hij kan vinden. Henry woont in een klein dorp in Wallonië waar een klein riviertje doorheen stroomt en waar je toevallig elke dag aalscholvers kan waarnemen. De eerste keer dat we hem opbelden antwoorde hij onmiddellijk dat hij sinds lang een opgezette aalscholver in zijn bezit had en er al lang eens iets mee wou doen, we hadden een match.
Sinds lang vissen de deelnemers van onze vaartochten plastic uit het kanaal en sinds lang willen we dit plastic gebruiken om het in te zetten om te vermijden dat ander plastic afval in het water terechtkomt. Daarom zijn we het zelf beginnen recycleren om er kleurrijke veren van te maken voor Henry de aalscholver. Al de veren zijn dus gemaakt van opgevist afval uit het kanaal. Het plastic is gerecycleerd door het kleine startende atelier Plastic Factory van Mathilde. Zij was zeer enthousiast om haar expertise in te zetten voor dit symbolisch en sensibiliserend project. Wij hopen dat het kunstwerk veel voorbijgangers zal aanspreken en we hopen dat het zal bijdragen aan een meer circulaire maatschappij met minder afval.
We moeten het normaal van vandaag deconstrueren, het is niet normaal dat de rekken van supermarkten vandaag nog steeds volledig gevuld zijn met single-use verpakkingen, het is niet ok dat we dagelijks via allerlei soorten media bestookt worden met reclame voor producten met single-use verpakkingen en het is niet ok dat de industrie zich blijft verzetten tegen strengere milieumaatregelen zoals statiegeld op blikjes en plastic flesjes.
Het kunstwerk werd gefinancierd door de Vlaamse Gemeenschapscommissie, Stad Brussel en Fonds voor Natuur bij ons (WWF) en werd feestelijk ingehuldigd op vrijdag 25 december in aanwezigheid van Brussels schepen Arnaud Pinxteren, Molenbeeks schepen Gloria Garcia Fernandez, Brussels parlementslid Lotte Stoops en afgevaardigden van de Vlaamse Gemeenschapscommissie, Bral, Leefmilieu Brussel, het Rioolmuseum, Haven van Brussel, BPC Group, Molembike, Saintklet, Coördinatie Zenne en het Canal It Up team. Iedereen heeft zelf een veer kunnen aanbrengen op het kunstwerk. Henry de artiest kon er niet bij zijn maar er was wel een andere artiest, architect en visionair aanwezig waarmee we al op enkele projecten samen werkten, Luc Schuiten. Hij kwam toe in zijn zelf ontworpen tricycle waarmee hij de uitstoot van al zijn verplaatsingen naar nul reduceert. Er is plaats voor twee in de tricycle en wordt aangestuurd door te trappen samen met een elektrische batterij. Bekijk hieronder de foto’s van de inhuldiging.
